Dziękuję.

Na przykład:

Ojcze nasz, któryś jest w niebie...

Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς...

czyt.: [Pater hemon, ho en tois uranois...]

pogrubione h oznacza przydech - jakby wstawiali te "zawijaski" nad samogłoskami, to by było widać, gdzie są przydechy.

Ja też nie specjalista, ale coś tam kiedys czytałem.

Znaki przydechów i w ogóle pismo greckie w takiej "kursywnej" formie, jakiej się używa obecnie, to właściwie już średniowiecze, Bizancjum. Paradoksalnie, w grece hellenistycznej już żaden przydech, także mocny (spiritus asper), nie był wymawiany. "Zgubiono" takze wiele innych cech wymowy, która przypominała bardziej dzisiejszą niż rekonstruowaną klasyczną, ale w ortografii zachowano historyczne "zaszłości", może właśnie daltego, że były one niezbędne do prawidłowej interpretacji dawnych tekstów.

W 402 r. przed Chr. Atenczycy zreformowali swoj pierwotny alfabet, opierając nowy na jońskim. Litera H, pierwotnie oznaczająca właśnie przydech, u Jończyków oznaczała dlugie e, czyli eta, w odroznieniu od epsilon. Tak też interpretowano ją w nowej ortografii. Problem w tym, że w dialekcie jońskim przydech mocny zdążył już zaniknąć i żadna odpowiadająca mu litera nie była potrzebna, a w attyckim wciąż funkcjonował. Dlatego w zaczęto zaznaczać przydech - dość zresztą niekonsekwetnie - lewą połówką litery H. Dużo później ta połówka zamieniła się w znaczek podobny do malutkiego lewiego nawiasu nad małą lub przed dużą literą, a bizantyjscy skrybowie dorobili do tego symetryczny znaczek przydechu słabego.

Litera H w dawnej postaci zachowała się natomiast w dialektach zachodniogreckich i stamtąd przejęli ją Etruskowie, a za nimi Rzymianie.

Bardzo dziękuję.

Odruchowo się nie zgadzam, że Etruskowie ...  Choć co do 

Rzymian to zgoda. Etnos etruski, pisma którevk dotąd nie "odszyfrowano" jest dużo starszy od greckiego.

Może zbyt skrótowo sie wyraziłem. Litery nie zgubili, tylko na pewnym etapie zgubili spółgłoskę szczelinową krtaniową bezdźwięczną (h) i to nie nie we wszystkich dialektach na tym samym etapie. Litera Η, wywodząca się z fenickiej

Przepraszam, teraz ja zgubiłem resztę (zasadniczą) komentarza i nie mogę tego cofnąć. Próbuję po raz trzeci.

Może zbyt skrótowo sie wyraziłem. Litery nie zgubili, tylko na pewnym etapie zgubili spółgłoskę szczelinową krtaniową bezdźwięczną (h) i to nie nie we wszystkich dialektach na tym samym etapie. Litera Η, wywodząca się z fenickiej

Nadal nie ma Pan dystansu do tych narracji skierowanych przeciwko naszym przodkom (no bo przecież NIE WYPADA by języki zachodnioeuropejskich PANÓW pochodziły od "niewolniczych" Słowian/ Wenedów, Wandali, Scytów, od których bez żaadnych wątpliwości pochodzą) i przeciwko nam przy okazji. Stąd koncepcja języka protoindoeuropejskiego, niegdyś robocza hipoteza, stała się "uświęconym" dogmatem, nadal pieczołowicie kultywowanym także przez "polską" humanistykę. A dywagacje na temat Fenicjan i Etrusków są tylko pokłosiem tego zakłamania. Stąd wniosek taki - pewnych książek wogóle nie warto czytać. Trzeba sobie zainstalować "na wejściu" odpowieni "filtr".